Çiçek Türleri 12

KALA
(Diğer adları: Gelinçiçeği, Zantedeskiya)
Yılanyastığıgiller familyasındandır. Anayurdu Güney Afrika’dır. Bahçelerde isteklerine uygun koşullarda yetiştirildiğinde 100120 cm’ye kadar boylanabilen rizomlu (kökgövdeli) çokyıllık dayanıklı otsu bitkilerdir. Uzun saplı, temren (ok ya da mızrak ucu) biçimli, koyu yeşil renkli, iri ve gösterişli yaprakları vardır. Bahçelerde yetiştirilen kalaların gösterişli yapraklarının uzunluğu 40 cm’ye kadar çıkar. İlkbahar mevsiminde açan uzunca, ağzı açık boru biçimli, 25 cm’ye kadar uzunlukta olabilen beyaz çiçekleri de pek göz alıcıdır. Kala bitkisi duvar diplerinde, kayalık bahçelerde ve havuz kenarlarında çok iyi geliştiği gibi evlerde pencere önü ya da balkonlara konulan saksılarda daha küçük

boyluları da yetiştirilebilir. Kalalar, pek makbul kesme çiçeklerden sayılır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

Kala bitkileri güneşli ama serin ya da ılık ortamları ve organik madde yönünden zengin bitek ve nemli bahçe toprağını sever. Kış mevsiminde, en düşük 8 santigrat dereceye kadar dayanabilir. Çiçek açtığı dönemde bol bol sulanan bitkinin daha sonra suyu biraz azaltılır. Üretimi çok kolay ve bakımı zahmetsiz olan kalalar, anaç bitkinin bölünmesi ve ilkbaharda bahçedeki yerine 4050′şer cm. aralıklarla dikilmesiyle çoğaltılır.



KAHKAHA ÇİÇEĞİ

Çit sarmaşığıgiller familyasındandır. Anayurdu kesin olarak bilinmeyen Ipomoea cinsi bitkiler dünyanın tropikal bölgelerinde yetişmekte, yalnızca Kuzey ve Güney Amerika’da 200′ü aşkın türünün bulunduğu ileri sürülmektedir. Bunlardan en yaygın şekilde süs bitkisi olarak yetiştirilen, burada Kahkahaçiçeği diye adlandırdığımız l.purpurea türüdür. Bu tür, 24 m. kadar boylanabilen bir yıllık dayanıklı, sarmaşarak büyüyen otsu bitkidir. Yeşil renkli kalp biçimli yapraklan; yaz ortalarından sonbaharın başlarına kadar boru biçiminde mavi, mor ve bazen kırmızı renkte açan iri ve gösterişli çiçekleri vardır. Bu çiçekler sabahleyin günün ağarmasıyla birlikte açar ve kuşluk zamanı

(öğleden biriki saat kadar önce) kapanır. Ancak, günümüzde daha uzun zaman çiçekli kalan ve özellikle bulutlu günlerde çiçeklerini hiç kapatmayan kahkahaçiçeği türleri de elde edilmiştir. Kahkahaçiçeği bitkisi çok hızlı biçimde geliştiği, bulduğu her şeye sarılıp tırmandığı, bol bol çiçek açtığı, çitler ile bahçelerdeki kurumuş ağaç gibi çirkin şeyleri örtüp gizlemede yararlı olduğu için ve kimi zaman da toprağın yüzeyini kaplamak üzere örtü bitkisi olarak yetiştirilir. Bitki, sarkan sepet saksılarda da güzel durur.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

Kahkahaçiçeği bitkisi bol güneşli ortamları sever. Toprağı fazla bitek ve nemli olmamalıdır. Aksi takdirde bitki çiçek açmayı unutup bol bol yaprak üretmeye koyulur. Tohumlarıyla üretilen bitkinin tohumları, ilkbaharda don tehlikesi tümüyle geçtikten ve suyu tutması için tohumu törpüyle biraz törpülendikten sonra doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine 2030′ar cm. aralıklarla ve toprakta 11,5 cm. kadar derine ekilir. Bitkinin gerektiğinde hereklenmesi, yani sarılıp tırmanacağı kazık, tel vb. şeylerle desteklenmesi veya yakınında çit ya da bir ağaç gibi tutunacağı şeylerin bulunması gerekir. Bahçelerde yetiştirilen kahkahaçiçeği fideleri şaşırtılmaya gelmez. Yalnızca bir saksı ya da tüp içinde yetiştirilen fideler, kökü topraktan sökülmeden gene başka bir saksıya şaşırtılabilir. Kökü topraktan sökülen bitki kesinlikle tutmaz ve ölür.



KÂĞIT ÇİÇEĞİ

Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Avustralya anakarası olan ve bilimsel adında Eski Yunanca’daki ‘Güneş kamçısı’ sözcüklerini taşıyan Helipterum cinsi bitkilerin 60 dolayında türü bulunmaktadır. Bunlardan bahçelerimizde süs bitkisi olarak yetiştirilen H.manglesii türünü kitabımıza alıyor ve bitkiyi kısaca kağıt çiçeği diye adlandırıyoruz. 3060 cm. kadar boylanabilen kağıt çiçeği, bir yıllık yarı dayanıklı otsu bitkidir. Dikine uzayan sürgünlerinin üzerinde almaşık dizili, oval biçimli ve uçları sivri yapraklan yeşil renklidir. Haziran ağustos ayları arasında tekli ya da salkımlar halinde açan bileşik çiçeklerinde, çevredeki dilsi çiçekleri pembe ya da kırmızı, ortadaki tüpsü çiçekleri sarı renkli olur.

Biraz da kuru çiçekleri andıran bu çiçekler parlak görünüşlüdür. Bahçelerde kâğıt çiçeği bitkileri gruplar halinde yetiştirildiği tarhlarda güzel durur. Kesme çiçek olarak makbul sayılır. Ayrıca, tomurcukları tam çiçek açmadan önce uzun saplı olarak kesilen bitki, kuru ve gölge bir yerde baş aşağı asılarak kurutulur ve kuru çiçek düzenlemelerinde kullanılır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

kağıt çiçeği bitkisi bol güneşli ortamları; sıradan kuru bahçe toprağını sever. Ama, çok sıcak yörelerde (sözgelişi, ülkemizin Akdeniz ve Güney Ege bölgelerinin kıyı şeridinde) bitkinin yaz mevsiminde gelişmesi durur. Üretimi tohumuyla yapılır. Şaşırtılması güç olan kağıt çiçeğinin tohumları ilkbahar mevsiminde, don tehlikesi geçtikten sonra doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine 1530′ar cm. aralıklarla ekilir. 15 gün içinde çimlenen bitki, altı hafta geçtikten sonra çiçek açmaya başlar.



KADİFE ÇİÇEKLERİ
(Diğer adı: Şemsiye bitkisi)
Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Meksika ve çevresindeki ülkeler olan kadife çiçekleri oradan tüm dünyaya yayılmış, ülkemizde de en uzak köşelerde bile yetiştirilir olmuştur. Gövdesi dikine gelişen ve biryıllık otsu bitki olan kadife çiçeklerinin iki önemli türü ile bunlardan elde edilmiş diğer kültür türleri vardır. T.erecta türü kadife çiçekleri 90 cm’ye; daha bodur olan T.patula türü ise 30 cm’ye kadar boylanabilir. Genel olarak kadife çiçeği çok dallı, yeşil yapraklan çok parçalı ve karşılıklı dizili, yaprakçıklarının kenarları dişli ve şeridimsi yapılıdır. Tüm bitki keskin kokuludur. Kömeç halindeki 510 cm. kadar genişlikteki çiçekleri canlı sarı, turuncu, kırmızımsı kahverengi

ya da kızıl kahve renklerinde olur, bazen bu renklerin ikisini bir arada taşır. Beyaz ve krem rengi çiçek açan kadife çiçeği bitkileri de görülmektedir. kadife çiçekleri, haziran ayı başlarından sonbaharın sonuna kadar sürekli ve bol çiçek açar. Tek tür olarak ya da diğer çiçeklerle birlikte tarhları ve bordürleri süsler, kesme çiçek olarak da yeğlenip kullanılır. Ayrıca, kadife çiçeği bitkisi yaydığı keskin kokusuyla domates gibi bazı sebzelere dadanan zararlıları kaçırır. Bu nedenle çiftçiler tarafından sebze bahçelerinin yakınında yetiştirilmeleri öğütlenir.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

kadife çiçekleri bol güneşli ortamlarda ve her tipteki toprakta iyi gelişir, fazla bakım ve özeni gerektirmezler. Normal düzeyde sulanan kadife çiçeği bitkilerinden T.erecta türü yüksek boylu olanları biraz daha fazla sulanmalıdır. kadife çiçeklerinin üretimi tohumlarıyla gerçekleştirilir. İlkbaharın başlarında tohumları sıcak yastıklara ekilir ve olgunlaştırman fideleri toprak ısındığında nisan ayı içinde bahçedeki yerlerine 3040′ar cm. aralıklarla şaşırtılır. Ya da bitkinin tohumları doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine nisan ayı içinde ekilir.



Japon ŞEMSİYESİ
(Diğer adı: Şemsiye bitkisi)
Papirüsgiller familyasındandır. Anayurdu Afrika anakarasının tropikal bölgeleri olan Cyperus cinsi bitkilerin 2.500′ü aşkın türü bulunmaktadır. Biz, bunlardan kitabımıza C.alternifolius türünü örnek olarak alıyor ve kısaca Japon şemsiyesi diye adlandırıyoruz. 1,2 m’ye kadar boylanabilen Japon şemsiyesi çok yıllık duyarlı otsu bitkidir, ince uzun duyarlı saplarının ucunda şeritler halinde ve şemsiye gibi dairesel şekilde çevre sine açılan yaprakları vardır. Bu yaprakların merkezinde, Japon şemsiyesinin yaz ayları boyunca açan sarı yeşil renkli küçük ve gösterişsiz çiçekleri yer alır. Bitkinin duyarlı sapları kırılgan olduğundan özenle korunmaları gerekir. Bahçe bitkisi olarak çok zarif bir görüntüye

sahip olan Japon şemsiyeleri, havuz kenarları ya da kendilerine ayrılan özel tarhlarda çok güzel durur, ayrıca evlerde ve balkonlarda saksı içinde de yetiştirilir.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

Japon şemsiyesi bitkisi yarıgölge, gölge ama ılık ve sıcak ortamları; organik madde yönünden zengin bitek ve nemli toprakları sever. Bulunduğu yerde sıcaklık 13 derecenin altına düşünce bitki etkilenmeye başlar, 10 derecenin altındaki sıcaklıkta ölür. Suyu çok seven bitkinin her zaman bolca sulanması kesinlikle ihmal edilmemelidir. Üretimi, bitkinin kökünden bölünmesiyle ya da yeşil gövde çelikleriyle yapılır. Kökünden bölünen bitki ilkbaharda bahçede hazırlanan yerine dikilir. Japon şemsiyesi, üretimi kolay ve bakımı çok zahmetsiz olan bitkilerdendir.



İPEK ÇİÇEĞİ
(Diğer adı: Keditırnağt)
Semizotugiller familyasındandır. Anayurdu Brezilya olan İpekçiçekleri 1015 cm. kadar boylanabilen, sürgünleri toprağa yayılan ve toprağın yüzeyini örten, bir yıllık etli ve özlü (sukkulent) bitkilerdendir. Dünyanın tüm tropik, astropik bölgeleri ile ülkemizde yetiştirilen ipekçiçeklerinin 100 dolayında türü bulunmaktadır. Açık yeşil renkli, uzun olmayan, iğne yaprakları, çardak güllerini andıran yalınkat ya da katmerli, pek hoş ve gösterişli çiçekleri vardır. Bitki beyaz, san, turuncu, pembe, kırmızı, somon ya da leylak renklerinde olabilen bu çiçeklerini yaz günlerinde güneş gördüğünde hemen açar. Çiçek tarhlarını ve kayalık bahçeleri süsleyerek çok

iyi gelişen ipekçiçekleri sonbaharda ilk donlar başlayıncaya kadar çiçek açışını sürdürür. Balkonlara konulan saksılarda da pek güzel durur.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

İpekçiçekleri, pek çok çiçek türünün yetişemediği kurak, sıcak ama bol güneşli yerleri; besin yönünden zayıf toprakları sever. Fazla sulama ve gübreleme istemez. Aksi takdirde çiçek açışı geriler. Tohumlarıyla çoğaltılır. İlkbahar başlarında tohumları sıcak yastıklara ekilir. Tohumlarının ekiminden üç hafta kadar sonra çimlenip gelişmeye başlayan bitki, nisan ayında toprak ısındığında şaşırtılarak bahçedeki yerlerine fazla aralık bırakılmadan dikilir. Ya da bitki, tohumlan bahçedeki yerine ilkbahar sonlarında toprak ısındığında ekilerek üretilir. Sık çıkan bitkilerin seyreltilmesi gerekmez.

Devamı Var
12.SAYFA

sağol

Görevimiz

saol