Çiçek Türleri 5

REÇİNEÇİÇEĞİ
(Diğer adı: Keneotu)
Sütleğengiller familyasındandır. Anayurdunun Afrika anakarasının tropik bölgeleri olduğu sanılan Reçineçiçeği (R.communis) bitkisi ülkemizde de yetişmekte, kimi yerlerde Keneotu adıyla da anılmaktadır. Bir yaz içinde 3 m’ye kadar boylanabilen biryıllık otsu bitkidir. Ama, tropikal bölgelerde daha da büyüyerek çokyıllık ağaççık haline gelebilir. Yeşil renkli, pek iri yaprakları 8-9 parçalıdır. Bitkinin tepesinde 30-60 cm. uzunluktaki kümeler halinde kırmızı-kahverengi renklerde açan taçyapraksız çiçekleri gösterişsizdir. Bu çiçekleri olgunlaştığında, üç adet dikenli kabuğunun içinde fasulye iriliğinde bir tohum meydana gelir. Bitkinin tohumları zehirli olup

yenmez ve hintyagı dediğimiz bitkisel yağların en koyusu olan yapışkan, kokusuz ve tatsız bir yağ içerir. Reçineçiçeği bitkisi, palmiyelerinkine benzeyen iri yaprakları, kocaman çiçek ve tohum kümeleriyle egzotik ve ilginç bir görüntü oluşturur. Bahçelerimizin geri planında, duvar ya da gizlenmesi istenen çirkinliklerin önünde güzel durur.
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Reçineçiçeği bitkisi bol güneşli ve sıcak ortamları; organik madde yönünden zengin bitek, suyu iyi akıntılı (süzek) ama gene de biraz nemli toprakları sever. Bitki tohumuyla üretilir. Sert kabuklu tohumları, ilkbahar mevsiminde tüm don tehlikeleri atlatıldıktan sonra, 24 saat su içinde bırakılarak yumuşatılıp ya da bir kenarı törpüyle kazınarak delinip bahçede seçilen yerlerine 100′er cm. aralıklarla ekilir.
Dikkat: Reçineçiçeği bitkisinin tohumlarının zehirli olduğu ve yenilmeyeceği yolunda çocuklar ile bitkiyi tanımayan kişiler ısrarla uyarılmalıdır.



PEYGAMBERÇİÇEĞİ
(Diğer adları: Gökbaş, Mavi kantaron)
Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Akdeniz Havzası ile Yakındoğu bölgeleri olan Centaura cinsi bitkilerin 500 dolayında türü vardır. Bundan ülkemizde doğal olarak yol kenarları ve ekin tarlalarında yetişen, bahçelerimizde kültürü yapılarak süs çiçeği olarak da yetiştirilen C.cyanus’u kitabımıza örnek olarak alıyor ve kısaca Peygamberçiçeği diye adlandırıyoruz. 15-60 cm. kadar boylanabilen bu tür, biryıllık dayanıklı otsu bitkidir. Dikine uzayan sürgünlerinin üzerinde almaşık dizili griyeşil renkli ve şeridimsi biçimli yaprakları; yaz aylarında sürgünlerinin ucunda 5 cm. genişliğe kadar açan mavi renkli hoş görünüşlü bileşik çiçekleri vardır. Kırmızı, pembe, beyaz, lavanta mavisi

ve kestane renginde çiçek açanlarına da rastlanır. Gruplar halinde yetiştirildiğinde çiçek tarhları, bordürler ile sınırlarda ve pencere önü saksılarında çok etkileyici görüntüler yaratan peygamberçiçeklcri, makbul kesme çiçek veren bitkilerden sayılmaktadır.
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Peygamberçiçeği bitkisi bol güneşli ortamları sever. Süzek (suyu iyi akıntılı) olması koşuluyla her türlü toprak tipinde iyi gelişir. Bitkinin üretimi tohumlarıyla yapılır. Şaşırtılması güç olan bitkinin kışa dayanıklı tohumlan, ilkbaharda bitkinin erkenden uyanıp gelişmesi için sonbahar mevsiminde doğrudan doğruya yetiştirileceği yere 20-25′er cm. aralıklarla ekilir. Üretimi kolay ve yetiştirilmesi çok zahmetsiz bir bitki olan peygamberçiçeğinin bol çiçek açması için solan çiçeklerinin koparılması iyi olur.



PETUNYA’LAR
(Diğer adı: Kahkahaçiçeği)
Patlıcangiller familyasındandır. Anayurdu Güney Amerika ve özellikle Arjantin’dir. Ama petunyalar dünyadaki hemen hemen her türlü iklim koşullarına uyum sağlamış olan ve sevilerek yetiştirilen çiçeklerdendir. Biryıllık ve çokyılhk doğal türlerinden pek çok melezleri üretilmiş olan petunyaların bodurları 1520 cm. boylanabilirken öteki türleri 30 cm. yüksekliği aşar. Bitkinin çok dallı dikine ya da toprağına üzerine sürünerek gelişen gövdesi; yeşil renkli, oval biçimli ve kenarları dişsiz basit yaprakları vardır. Petunya’lar yaz boyunca bol bol açan boru biçimli beş taçyapraklı çiçekleri yönünden iki ana gruba ayrılırlar: Birinci grup, her türlü iklim koşullarına dayanıklılık gösteren

ve 5 cm. çapında çiçekleri olan petunyalar, diğer grup ise, biraz daha duyarlı olan 10 cm. genişlikte çiçekler açan petunyalardır. Çiçekleri düz kırmızı, kızıl, mavi, mor, pembe, mercan ve somon renginde ya da bu renklerin ikisi bir arada çizgili olarak açan petunyaların bu çiçekleri, özellikle akşamları çok hoş kokulu olur. Petunya’lar, bahçelerde çiçek tarhlarında, evlerde pencere önleri ve balkonlarda saksı, plastik kutu ya da sarkan sepet saksılarda çok güzel, benzersiz bir görüntü oluşturmak üzere sevilerek yetiştirilir.
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Petunya’lar bol güneşli yerleri severlerse de günün birkaç saatini gölgede geçirmeye dayanabilir. Makul düzeyde sulanan bitkinin yazın, çiçek açtığı dönemlerde bol bol sulanması gerekir, iyi gübrelenmiş, kum ve kil karışımı gevşek topraklan yeğleyen bitki, tohumlanyla ya da yeşil gövde çelikleriyle çoğaltılır. Ancak, tohumlarının yozlaşmaması ve çıkan bitkinin çiçek veriminin azalmaması için birkaç yılda bir değiştirilmesi gerekir. ilkbahar başlarında sıcak yastıklara ekilen tohumları iki hafta içinde çimlenir. 2-3 yapraklı bitki haline geldiklerinde saksı ya da tüplere şaşırtılır. Çiçekçilerde ilkbahar mevsiminde tüpler içinde satışa çıkarılır. Bu şekilde sağlanan petunyalar, 20-30′ar cm. aralıklarla bahçelerdeki yerlerine şaşırtılıp dikilir. Petunya’lann çelikle üretimi, temmuzağustos aylarında kumlu toprakta yapılır. Bitki bu yöntemle kolayca köklenir.



PAMUKÇİÇEĞİ
(Diğer adları: Aknilüfer, Beyaz sugülü, Sugülü, Suzambağı)
Ebegümecigiller familyasındandır. Anayurdu bilinmeyen ama Asya, Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya anakaralarında yaygın biçimde yetişen Lavatera cinsi bitkilerin 25 kadar türü bulunmaktadır. Bu cinsten bitkilere bilimsel adı, on yedinci yüzyılda İsviçre’de doğabilimci ve doktor olarak etkin biçimde çalışan Lavater kardeşlerin adlarından esinlenilerek verilmiştir. Kitabımıza örnek olarak aldığımız Pamukçiçegi (L.rosea., 60-120 cm. kadar boylanabilen biryıllık dayanıklı otsu bitkidir. Ülkemizde de doğal çırak sıkça yetişen bu türün üç parçalı açık yeşil renkli, kalp ya da böbrek biçimli yaprakları vardır. Yaprak koltuğundan çıkan ve temmuz ayından sonbahardaki

ilk donlara kadar bol bol açan pembe ya da beyaz renkli yalınkat ama gösterişli çiçekleri 510 cm. genişlikte olur. Pamukçiçegi bitkisi, mevsimlik biryıllık) bitki olmasına karşın, bahçelerde fazla yüksek olmayan çitleri oluşturmaya yarar. Şaşırtıcı güzellikteki iri ve gösterişli çiçekleri de, makbul kesme çiçeklerden sayılır.
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Pamukçiçegi bitkisi bol güneşli ortamlarda ve sıradan ama organik madde yönünden zengin bitek bahçe topraklarında iyi gelişir. Tohumlanyla üretilen bitki şaşırtılmay: hiç sevmez. Bu nedenle tohumları, ilkbaharda bahçe toprağı işlenecek duruma gelince, kazılan ve tırmıkla düzeltilen toprağa 60′ar cm’lik aralıklarla ekilir. Pamukçiçegi, üretimi kolay ve bakımı zahmetsiz olan bitkilerdendir.



NİLÜFER
(Diğer adları: Aknilüfer, Beyaz sugülü, Sugülü, Suzambağı)
Nilüfergiller familyasının örnek bitkilerindendir. Anayurdu kesin olarak bilinmeyen Nymphaea cinsi çokyıllık otsu, rizomlu (kökgövdeli) ve dayanıklı su bitkilerinin 50 dolayında doğal ve kültür türü bulunmaktadır. Burada, kökeni Avrasya ve Kuzey Afrika olan ve kısaca Nilüfer diye adlandıracağımız Aknilüfer (N.alba) türünü örnek olarak ele alıp açıklıyoruz. Çünkü bu tür, ülkemizde ve dünyada süs bitkisi olarak en yaygın biçimde yetiştirilen nilüferlerin başında gelmektedir: Nilüferin suda yüzen iri saplı, koyu yeşil renkli, yuvarlak yapraklarının çapı 30 cm. kadar olabilir. Bitkinin haziran-ağustos ayları arasındaki dönemde genellikle günün 07.00-16.00 saatleri

arasında açan ve gene suyun üzerinde yüzen beyaz renkli ve fincan biçimli, 8-20 cm. genişlikteki çiçekleri, hafif ama hoş kokuludur. Ancak nilüferlerin, kırmızı, pembe, sarı ve mavi renkte açan ve çok hoş kokulu çiçekleri olan türleri de vardır. Nilüfer bitkisinin bu çiçeklerinden olgunlaşan meyveleri, bitkinin gövde ve kökleri gibi suyun altında meydana gelir. Nilüferler, durgun sularda ve bahçelerdeki süs havuzlarında yetiştirilir ve çok dekoratif özellikler taşır.
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Bol güneşli ortamları, tatlı ve hareketsiz sularda yetişmeyi seven nilüferlerin bulundukları suyun derinliği 2025 cm’den 11,5 m’ye kadar değişebilir. Bitki havuzda yetiştiriliyorsa havuzun dibine, kumu az ama yeterince organik madde içeren gübreli toprak konulmalıdır. Bir nilüfer bitkisinin kapladığı alan, güçlü oluşuna bağlı olarak 1/4 ile 6 metrekare arasında değişebilir. Nilüferler, rizomlarının (kökgövdelerinin) bölünmesiyle kolayca çoğaltılabilir. Bir kap içine konulmuş gübreli toprağa rizomlar, sürgün gözü yukarı bakacak şekilde daldırılır. Sonra bu kap suya daldırılır. Suda yüzmemesi için bir kenarına ağırlık konur. Rizomlar arada bir kontrol edilir. Kök verdikleri görülünce, bunlar, içinde bahçe toprağı ile çayır çimi bulunan sepetlere aktarılır. Gene bir ağırlık konularak suya daldırılır. Doğal su birikintilerinde nilüfer yetiştirilirken rizomlar doğrudan doğruya birikintinin altındaki toprağa daldırılır. Böylece suyun altında gelişen bitki, gövde ve saplarını suyun yüzüne doğru uzatıp yaprak ve daha sonra çiçeklerini geliştirir.



NERGİS
(Diğer adı: Zerrin)
Nergisgiller familyasının örnek bitkilerindendir. Anayurdu Batı Asya, Güney Avrupa ve Akdeniz Havzası olan nergislerin pek çok doğal ve kültür türü bulunmaktadır. Bunlardan kısaca Nergis diye adlandıracağımız N.pseudonarcissus türü, soğanlı ve dayanıklı çokyıllık otsu bitkilerdendir. 2040 cm. kadar boylanabilen bitkinin yaprakları yeşil renkli, şerit biçimli ve uzundur. Bu yaprakların arasında hemen hemen yapraklar kadar uzayan sürgünlerin ucunda nisan, mayıs aylarında açan gösterişli çiçekleri, sarı rengin çeşitli tonlarında ve çok hoş kokuludur. Yalınkat ya da katmerli açan çiçekleriyle nergisler, tarhlarda ve bordürlerde pek gösterişli grupları oluşturur. Ayrıca kesme çiçek olarak da makbul sayılırlar.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
Nergisi bitkisi güneşli ve yarıgölge ortamları; kumlu, tınlı ve süzek (suyu iyi akıntılı) toprakları sever. Üretimi soğanlarıyla yapılır. Üretimde kullanılan nergis soğanlarının 610 hafta süreyle soğuklanma dönemi geçirmiş olması gerekir. Böyle soğanlar, sonbahar mevsiminde üst kısmı toprağın yüzüne bakacak şekilde toprakta 1015 cm. derine ve 1020′şer cm. aralıklarla ekilirler. Nergis bitkisinin çiçek açma dönemi bitip de yaprakları sarararak solmaya başlayınca, soğanları topraktan sökülerek uygun yerde korunmaya alınır. Ya da soğanlar ertesi yıl bitkinin orada yeniden sürmesi için toprakta bırakılır. Bitkinin kökten bölünmesi ya da yan sürgünlerinin daldırılmasıyla çoğaltılması ise, ilkbahar mevsiminin başlarında yapılır. Nergis, üretimi kolay ve bakımı pek zahmetsiz olan süs bitkilerindendir.

Devamı Var
5.SAYFA

saol

sağol

Görevimiz