Çiçek Türleri 14

HOROZ İBİĞİ
(Diğer adı: Süpürge çiçeği)
horoz ibiğigiller familyasının örnek bitkileridir. Anayurdu Asya anakarasının tropikal bölgeleri olan bir yıllık horoz ibiği bitkilerinin iki önemli türü bulunmaktadır: Bunlardan C.cristata 2030 cm. kadar boylanabilir. Çok dallı sürgünleri dikine gelişir. Geniş şeridimsi ya da oval biçimli yapraklan vardır. Yaz aylarında genellikle kırmızı renkte, bazen sarı ya da beyaz renkte açan çiçekleri toplu haldedir ve horozların ibiğine benzer bir görüntü oluşturur. 90 cm. kadar boylanabilen C.plumosa türü horozibiklerinin ise dikine gelişen kırmızımsı bir gövdesi ve sarımsı yeşil renkli oval biçimli yaprakları vardır. Gene yaz mevsiminde açan ve kırmızı, sarı, mercan ya da gül rengi olan çiçekleri devekuşu tüylerinin biçimini andırır. Horozibikleri, ilginç kesme çiçeklerdendir. Bu çiçekler gölge ve havadar bir yerde özenle kurutulup kışlık çiçek düzenlemelerinde kullanılır. horoz ibiği bitkileri bahçelerdeki çiçek tarhlarında güzel bir görüntü oluşturur.

Haziran - temmuz aylarında 1520 cm. uzunlukta salkım ya da seyrek başaklar şeklinde açan çiçekleri sarı, beyaz, mavi ya da kırmızı renklerde ve pek gösterişli olur. Yüksek boyuyla bahçede duvarlarının veya çitlerin önüne çok yakışan bu bitkinin uzun ömürlü kesme çiçekleri, çiçek düzenlemelerine özellikle yeğlenerek konulmaktadır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

horoz ibiği bitkileri bol güneşli, sıcak ortamları sever ve herhangi tipteki bitek bahçe toprağında rahatlıkla yetiştirilebilir. Makul düzeyde ama düzenli olarak sulanması gereken bitki, çok sıcak ortamlara dayanıklılık gösterir. Horozibikleri tohumlarıyla çoğaltılır. Bitkinin tohumları, doğrudan doğruya yetiştirileceği bahçe toprağına nisanmayıs aylarında 2030′ar cm. aralıklarla ekilir. Çimlenmeleri bir hafta içinde gerçekleşir. Tohumlarının ekiminden iki ay sonra çiçeklenen bitki tüm yaz boyunca çiçekli kalır. Arada bir gübre verilirse çiçeklenmesi teşvik edilmiş olur. Horozibikleri, üretimi kolay ve yetiştirilmesi fazla özen gerektirmeyen bitkilerdendir.



Hezaren Çiçeği
Düğün çiçeğigiller familyasından olan ve anayurdu kesin olarak bilinmeyen Delphinium cinsi bitkilerin 40 dolayındaki türü Kuzey Yarıküre’de yetişmekte, bunlardan birkaç türünün süs bitkisi olarak kültürü yapılmaktadır. Konumuzu ilgilendiren Bahçe hezarençiçeği (Delphinium elatum) 120180 cm. kadar boylanabilen, dayanıklı çok yıllık otsu bitkidir. Kısaca Hezaren çiçeği diye adlandıracağımız bitkinin sürgünleri dikine gelişir. Almaşık dizili üçlü ya da el parmakları gibi derin toplu çok parçalı güzel yaprakları vardır. Bitkinin çiçeğinin çanakyaprakları, geriye doğru uzayan mahmuz biçimindedir. Bu nedenle bitkiye Süvari mahmuzu adı da verilmektedir.

Haziran - temmuz aylarında 1520 cm. uzunlukta salkım ya da seyrek başaklar şeklinde açan çiçekleri sarı, beyaz, mavi ya da kırmızı renklerde ve pek gösterişli olur. Yüksek boyuyla bahçede duvarlarının veya çitlerin önüne çok yakışan bu bitkinin uzun ömürlü kesme çiçekleri, çiçek düzenlemelerine özellikle yeğlenerek konulmaktadır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

Hezaren çiçeği bol güneşli, havadar ortamları ve organik madde yönünden zengin, bol gübreli, kumlu, süzek (suyu iyi akıntılı) toprakları sever. Ancak, sıcak bölgelerde yarıgölge yerlerde de iyi gelişir. Bol suyu seven bitki, kesenkes yaprakları ıslatılmadan sulanmalıdır. Üretimi, bitkinin kökten bölünmesi, yeşil renkli gövde çeliklerinin toprağa daldırılması ya da ender olarak tohumlarıyla yapılır. Kökten bölünmüş bitkiler bahçedeki yerlerine, yeşil çelikleri fide yetiştirilecek tavalara ilkbahar ya da sonbahar mevsiminde dikilir. Asıl yerinde bitkinin dikim aralığı 3060′ar cm. bırakılır. Bitkinin tohumları ise, ekim ayında ekilir. Bakımı oldukça fazla özen isteyen hezaren çiçeği, olanca güzelliğiyle bir kez yetişince tüm zahmetleri unutturur. Çiçeklenmesi biten bitkiden uç alınır, yani boyu üstten kesilerek 30 cm’ye indirilir ve suyu ile gübresi bolca verilirse bitkinin yeniden çiçek açması sağlanabilir.



HERCAİ MENEKŞE

Menekşegiller familyasındandır. Anayurdu kesin olarak bilinmeyen hercai menekşelerin melez türleri ilk kez Avrupa’da üretilmiş, oradan çiçekler dünyasına tanıtılarak sevdirilmişlerdir. 20 cm. kadar boylanabilen hercai menekşeler çok yıllık ya da iki yıllık bitkiler olmalarına karşın, bir yıllık işlemi görürler. Ucuna doğru sivrilen oval biçimli, kenarları dişli yaprakları yeşil renklidir. Hafif ama hoş kokulu çiçekleri ilkbahardan başlayıp serin yerlerde yaz mevsimi boyunca açar. Bu çiçeklerde dördü aşağı, biri yukarı doğru bakan beş iri ve güzel taç yaprağı bulunur. Doğal hercai menekşeler sarı renkte çiçek açarken kültür türlerinde beyaz, mor, mavi ve koyu kırmızı renklerde, üzeri düz ya da çizgili

veya lekeli çiçek açan örnekleri de elde edilmiştir. Kentlerin kirli havasına kolayca uyum sağlayan hercai menekşeler, bahçe ve parklardaki çiçek tarhlarında yetiştirildiğinde çok süsleyici oldukları gibi, saksı ve plastik kutularda yetiştirilerek de pek hoş pencere önü ve özellikle balkon bitkisi özelliği kazanırlar.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

hercai menekşeler, ılıman iklim koşullarında sabah güneşini gören yerleri sever. Öğle güneşini gören yerlerde çiçek açma süresi kısalır. Nemli ve bitek toprakları yeğleyen hercai menekşeler susuz bırakılmamalıdır. Bitkinin solan çiçekleri koparılırsa çiçek açması teşvik edilmiş olur. On beş gün süreyle buzdolabında bırakılarak soğuklanma dönemi geçirmiş tohumlarıyla çoğaltılan hercai menekşelerin fideleri, genellikle profesyonel üreticileri tarafından ilkbahar başlarında tüpler içinde satışa çıkarılmaktadır. Böyle tüpler içinde sağlanan fideleri, bahçelerdeki yatağında 1520′şer cm. aralıklarla dikilir.



HASEKİ KÜPELERİ
(Diğer adı: Sultan küpeleri)
Düğün çiçeğigiller familyasındandır. Aqu-ilegia cinsi çok yıllık dayanıklı otsu bitkilerin, biri Güney Afrika’da ve tüm diğerleri Kuzey Yarıküre’nin ılıman bölgelerinde yetişen 70 dolayında türü vardır. 40-90 cm. kadar boylanabilen bu bitkilerin, yoncanınkilere benzer koyu yeşil renkli, yuvarlakça biçimli ve parçalı yaprakları; bu yaprakların arasından uzayan sapların ucunda biri veya birkaç tanesi bir arada olmak üzere açan küpe biçimli hoş çiçekleri vardır. Bitkinin çiçekleri o denli zariftir ki, bir bitkibilimci yazara göre; “Rüzgârda dans eden balerinaları andırırlar…” Bu çiçeklerin taçyaprakları boru gibi uzamış yapıda olup göz alıcı kırmızı, pembe, mor, mavi,

sarı ve beyaz renklerde; kimi zaman da bu renklerden birbirine zıt olan ikisini bir arada taşıyarak açar. Hasekiküpeleri bitkisi bahçelerdeki tarhlarda ve bordürlerde çok güzel durduğu gibi, çiçekleri de makbul kesme çiçeklerden sayılır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

Hasekiküpeleri güneşli yerlerde de gelişebilir ama hafif gölgelik ortamlar bitki için daha uygundur. Toprak tipi konusunda fazla seçici olmayan bitkinin yetiştirildiği toprağa humus ve dolayısıyla nem katacak olan herhangi bir türden bol gübre verilirse daha da iyi gelişir. Hasekiküpesi bitkisi bir yerde tohumlarıyla üretilmeye başlanır. Bir hafta süreyle buzdolabında bekletilip soğuklanma gereksinimi giderilen bitki tohumları yaz ortasında, bitkinin ertesi yılda çiçek açması için önce soğuk yastıklara ekilir. Bitkinin çimlenmesi üç hafta içinde gerçekleşir. Gelişen fideleri bahçede bitkinin yetiştirileceği yere şaşırtılarak 2030′ar cm. aralıklarla dikilir. İlk çiçek açtığı mevsimden iki yıl sonra sararıp solmaya başlayan hasekiküpesi bitkileri gözden çıkarılıp yerlerinden sökülür. Ama bu işlem, bitkinin çoğalması konusunda bir sorun oluşturmaz. Çünkü hasekiküpeleri kendi döktükleri tohumlarla oldukları yerde çoğalırlar. Ayrıca bitki sonbaharda kökünden bölünüp aynı aralıklarla dikilerek de çoğaltılabilir.



GÜN GÜZELLERİ
(Diğer adı: Sarı zambak)
Zambakgiller familyasındandır. Anayurdu Doğu Asya’nın çeşitli bölgeleri olan Hemerocallis cinsi gün güzellerinin on beş doğal türü ile özellikle Amerika’da elde edilmiş binlerce kültür türü bulunmaktadır. Öyle ki, eskiden beri çiçeklerinin rengi nedeniyle Sarızambak diye adlandırılan bitkinin bugün neredeyse istenilen pek çok renginin bulunması olası hale gelmiştir. 90120 cm. kadar boylanabilen bu çokyıllık dayanıklı otsu bitkinin etli ve lifli kalın kökleri, kökünden dikine uzayan çok sayıda sürgünü vardır. Bitkinin alt kısmında rozet oluşturarak uzayan bol sayıda yeşil renkli şerit biçimli, hafif kavis yapan yaprağı bulunur. Yaz boyunca birbirinin ardından sürekli açan boru ya da

huni biçimli çiçekleri, uzun çiçek saplarının üzerinde yer alır. 69 adedi bir arada salkım dizilişli olarak açan çiçekleri günümüzde elde edilen çeşitleriyle sarı, turuncu, altın, pembe, mor, mavimsi ve kırmızımsı renkte olur. Bazı gün güzeli bitkilerinin çiçekleri iki renkli ya da çiçeğin ortasında çizgili gibi farklı görünüşte de olur. gün güzelleri, bahçelerdeki tarhlarda ve bordürlerde, duvar ve ağaç önlerinde grup bitkisi olarak yetiştirilmeye pek uygun bitkilerdendir.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

gün güzeli bitkisi yarıgölge ortamları sever. Günde 4 saat güneş gören bitkilerin daha çok çiçek açtığı saptanmıştır. Toprak konusunda fazla seçici olmayan gün güzeli bitkisi, bol su ve kompost ya da iyice çürümüş çiftlik gübresi verilmesi koşuluyla sıradan nemli toprakta bile iyi gelişir. Sıcak bölgelerde hep yeşil olarak kalan gün güzeli, üretimi ve bakımı çok kolay olan bitkilerdendir. Bitkinin üretimi, ilkbahar mevsiminde ve kökten bölünmesi ya da yan sürgünlerinin ayrılıp 2030′ar cm. aralıklarla dikilmesiyle yapılır.



GÜNEŞ ÇİÇEĞİ
(Diğer adları: Bahçe vanilyası, Yalancı vanilya)
Hodangiller familyasındandır. Bilimsel adı Eski Yunanca’da ‘güneşe yönelen’ anlamına gelen Heliotropium cinsi bitkilerin dünyanın çeşitli bölgelerinde yetişen 250 dolayında türü vardır. Bunlar arasında en çok tanınıp süs çiçeği olarak yetiştirilen H.peruvianum türünün anayurdu Peru’dur. Sürekli güneşe yöneldiği için güneş çiçeği adlandırılan bitkiye, çiçeğinin kokusu vanilyaya benzediğinden Bahçe vanilyası veya Yalancı vanilya adları da verilmektedir. Bodurları 30 cm. ve yüksek boyluları 90 cm. kadar olabilen bu çok yıllık dayanıklı otsu bitkiye, çoğu kez bir yıllık işlemi uygulanır. Bitkinin oval biçimli yeşil yapraklarının yüzeyi kırışıktır. Bitkinin tepesinde

koyu mor renkli hoş kokulu küçük çiçeklerden oluşan ve 30 cm’ye kadar genişleyen çiçek hevengi, insanın aklına mor renkli brokkoliyi de getirir. Güneş çiçeği bitkisi bahçelerdeki bordürlerde, pencere önlerine ve balkonlara konulan plastik kutu saksılarda çok güzel durur ve nefis bir koku yayar. Bitkinin taze kesilmiş çiçekleri de buket olarak pek değerli sayılır.

İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ

güneş çiçeği bitkisi bol güneşli ortamları; organik madde yönünden zengin bitek ama serin toprakları sever. Evlerde yetiştirildiğinde, günün sıcak saatlerinde bulunduğu yerin gölge olmasını yeğler. Bitkinin tohumuyla üretimi oldukça zordur. Profesyonel üreticiler tarafından tohumlarıyla ya da yeşil gövde çelikleriyle yetiştirilen fidelerinin, ilkbahar mevsiminde bahçelerde ya da evlerdeki hazırlanan yerlerine 30′ar cm. aralıklarla dikilmesi uygun olur.

Devamı Var
14.SAYFA

sağol

Görevimiz

saol